Tổ chức phi chính phủ (Non-Governmental Organizations - NGOs) là gì? Đó có phải là những tổ chức quốc tế? Làm thế nào để làm việc tại đây?... Tất cả thắc mắc ấy sẽ được chị Đào Thị Hoa Anh (CHS G2, 00 - 03), hiện làm việc tại tổ chức BORDA giải đáp trong cuộc trò chuyện với Nội san MCer Link.

Chào chị Hoa Anh! Chị có thể giới thiệu khái quát về công việc của mình tại BORDA?

Chị Hoa Anh: BORDA là một tổ chức phi chính phủ của Đức, hoạt động tại Việt Nam gần 20 năm ở lĩnh vực nước và vệ sinh môi trường. Mình đang phụ trách mảng truyền thông, quản lý các thông tin dữ liệu và thực hiện những đánh giá về tác động đối với sức khỏe con người mà dự án triển khai tại trường học, cộng đồng.

Vì sao chị lại lựa chọn công việc này ạ?

Chị Hoa Anh: Mình bắt đầu tìm thấy niềm yêu thích với công việc này khi tham gia hoạt động tình nguyện của một số NGOs vào năm ba đại học. Lúc đó, mình làm phiên dịch và thực hiện những dự án hỗ trợ cộng đồng của NGOs quốc tế. Qua mỗi chuyến đi, mình lại trưởng thành hơn và học thêm được rất nhiều điều. Mình được tới nhiều vùng miền của đất nước, được gặp gỡ nhiều con người với những hoàn cảnh sống khác nhau. Ngoài ra, công việc giúp mình hoàn thiện bản thân, hướng tới lối sống tích cực trong suy nghĩ và hành động. Nhờ những trải nghiệm ấy mà từ lâu, mình đã chọn cách sống thân thiện với môi trường như: hạn chế tối đa việc sử dụng túi nilon, đồ nhựa; dùng những sản phẩm làm từ thiên nhiên, ít gây hại tới môi trường; tiết kiệm điện, nước...

Chị có thể chia sẻ những kỷ niệm đáng nhớ trong quá trình công tác của mình?

Chị Hoa Anh: Kỷ niệm đáng nhớ nhất là khi mình làm tình nguyện viên phiên dịch cho một bác sỹ người Mỹ tại làng trẻ Hòa Bình (Thanh Xuân, Hà Nội). Đây là nơi chăm sóc và điều trị cho các em nhỏ bị ảnh hưởng bởi chất độc màu da cam. Trong những buổi làm việc, mình thường được các cô điều dưỡng nhờ trò chuyện với một em bé khoảng hơn 1 tuổi và không có đôi mắt. Mỗi khi bé tỉnh giấc, luôn phải có người ở bên hỏi chuyện để không bị sợ hãi; còn nếu không nghe thấy tiếng người, bé sẽ khóc hờn rất dữ. Mình đã nói chuyện với bé rất nhiều, đôi lúc còn hát cho bé nghe nữa. Quả thực, mình đã trải qua rất nhiều cảm xúc khó tả. Mình chưa bao giờ nghĩ tiếng hát, giọng nói của mình lại có thể giúp ích cho một ai đó. Nếu như lúc đầu, mình tham gia tình nguyện tại các NGOs để luyện tiếng Anh và có thêm trải nghiệm thì sau những chuyến đi, mình đã định hướng được công việc tương lai một cách rõ ràng.

Theo chị, những khó khăn, vất vả khi làm việc tại các NGOs là gì ạ?

Chị Hoa Anh: Công việc nào cũng có những khó khăn, vất vả riêng. Nếu làm việc cho NGOs thực hiện các dự án cộng đồng, có những lúc bạn phải đi công tác cả tuần hay cả tháng. Những nơi bạn đến không phải là thành phố lớn đầy đủ dịch vụ, tiện nghi mà là những vùng sâu, vùng xa nghèo khó. Bạn phải trèo đèo, lội suối mới tới được nhà dân để làm việc hay trải nghiệm cuộc sống thiếu thốn mà có thể từ bé, bạn chưa bao giờ nếm trải. Tuy nhiên, nhờ được tận mắt thấy, tận tai nghe nên bạn sẽ có cái nhìn đa chiều, sâu sắc hơn về cuộc sống. Từ đó, bạn càng trân quý hơn công việc đang làm, cũng như những gì đang có.

Theo chị, những điều gì cần lưu ý nếu muốn thử sức với công việc tại NGOs ạ?

Chị Hoa Anh: Có thể hiểu nôm na, NGOs là những tổ chức phi lợi nhuận, được lập ra hợp pháp và có tư cách pháp nhân theo quy định pháp luật. Các tổ chức này ra đời với nhiều mục đích, thông thường nhằm đẩy mạnh các mục tiêu xã hội như: bảo vệ môi trường, chống biến đổi khí hậu, cải thiện mức phúc lợi cho những người thiệt thòi, tăng cường bình đẳng giới... Nếu muốn theo đuổi công việc tại NGOs, trước tiên, bạn nên vào website, fanpage của họ để tìm hiểu các hoạt động. Nếu thấy phù hợp với bản thân, bạn hãy tìm hiểu kỹ hơn phần tuyển dụng cho các dự án... Nhưng giai đoạn hiện nay, Việt Nam đã bước qua ngưỡng nghèo và có mức thu nhập trung bình thấp nên với nhiều chương trình tài trợ và hỗ trợ quốc tế, nước ta không còn thuộc nhóm được ưu tiên. Do đó, nếu so sánh với giai đoạn cách đây 10 - 15 năm thì thị trường việc làm ở NGOs quốc tế đã bị thu hẹp khi nhiều tổ chức thu nhỏ quy mô hoạt động, thậm chí rút khỏi Việt Nam. Tuy nhiên, điều đó không có nghĩa là bạn không có cơ hội làm việc tại các tổ chức phi chính phủ. Bởi trong bối cảnh đó, nhiều tổ chức phi chính phủ và doanh nghiệp xã hội của Việt Nam đã ra đời. Họ cũng thực hiện các công việc tương tự. Nếu trước đây, NGOs thường tập trung vào những dự án hỗ trợ nhân đạo thì giờ, NGOs chủ yếu triển khai các chương trình phát triển, nâng cao nhận thức về bình đẳng giới, bảo vệ môi trường, bảo vệ trẻ em, y tế, giáo dục...

Để làm việc tại NGOs, chị nghĩ trước tiên phải chăm chỉ học tập nhằm tích lũy kiến thức xã hội, kiến thức chuyên môn phục vụ cho công việc sau này. Tiếp đó là tìm kiếm cơ hội làm thực tập sinh để tìm hiểu công việc thực tế và thu lượm kinh nghiệm. Tuy nhiên, các NGOs thường yêu cầu thực tập sinh là sinh viên năm ba trở đi nên những bạn học sinh hoặc sinh viên năm nhất, năm hai có thể đăng ký làm tình nguyện viên cho các tổ chức phi chính phủ hoặc các câu lạc bộ hoạt động xã hội.